اگر حوزه بخواهد از تحول بگريزد منزوي خواهد شد. تحول دو طرف دارد، تحول در جهت صحيح و درست، تحول در جهت باطل و غلط. ما مديريت كنيم كه اين تحول در جهت درست انجام گيرد. اين وظيفه‌ی ما مؤثرين در حوزه است؛ مديران حوزه، فضلاي حوزه، صاحب نظران حوزه، بايد همتشان اين باشد. از تحول نبايد گريخت. در شيوه آموزش، در شيوه پژوهش، در شيوه پذيرش، در كتاب درسي، همه اينها تحول مي‌خواهد. تحول يعني به روز بودن، به هنگام جلو رفتن، از حوادث عقب نماندن؛ البته حوزههاي علميه در برهه‌ي زمان معاصر به طور طبيعي كمي از زمان عقب ماندند، تقصيري هم البته متوجه كسي از اين جهت نيست؛ چون پيدايش انقلاب و سرعت تحولاتي كه ناشي از پيدايش اين برق عظيم در جامعه بود، همه چيز را عقب نگه داشت. روشنفكري جامعه‌ي ما هم عقب است، دانشگاه‌هاي ما هم از آنچه كه بايد باشند عقبند. حوزه‌ي علميه هم عقب است؛ يعني متناسب با تحول جامعه‌ي ما. اين تحول عظيمي كه پيدا شد كه در همه‌ي اطراف خودش و در سطوح گوناگون و تا اعماق زيادي تأثير گذاشت، اين تحول، از اين تحول عقبيم. لكن حوزه مي‌تواند با سرعت لازم، با جدّيت، اين را جبران بكند.
بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با جمعي از اساتيد
و پژوهشگران حوزههاي علميه 8/9/86
