گزارش نشست تخصصی مدرسه علمیه الزهرا(س) گنبد کاووس با حضور حجتالاسلاموالمسلمین محمدباقر خراسانی
به گزارش پایگاه خبری مدرسه علمیه الزهرا(س) گنبد کاووس، نشست تخصصی طلاب با حضور حجتالاسلاموالمسلمین محمدباقر خراسانی برگزار شد. معاون پژوهش مدرسه ضمن خیرمقدم به استاد مدعو، هدف جلسه را تبیین ابعاد شخصیتی و سیره علمی و عملی علامه طباطبایی(ره) با رویکرد نقشآفرینی طلاب در تولید علم و ترویج معارف دینی عنوان کرد.
حجتالاسلاموالمسلمین خراسانی در ابتدای سخنان خود سه رمز موفقیت علامه طباطبایی را توسل، توکل و تلاش دانست و تأکید کرد: شخصیت علامه محصول یک عمر مجاهدت علمی، معنوی و تربیتی بوده و سلوک او الگوی ماندگار برای جامعه علمی امروز است.
چهار دوره مهم زندگی علامه طباطبایی
وی با اشاره به مراحل زندگی علمی علامه، افزود: ۱. تولد در تبریز و رشد اولیه
۲. دوران کودکی تا نوجوانی و شکلگیری استعداد علمی
۳. هجرت و استقرار در نجف برای تحصیل علوم عقلی و نقلی
۴. تربیتیابی نزد آیتالله قاضی که نقش بنیادینی در شکلگیری شخصیت عرفانی ایشان داشت
سخنران سه توصیه مهم مرحوم آیتالله قاضی به علامه طباطبایی را یاد خدا، توسل و مراقبه برشمرد.
تحصیل، تألیف و مجاهدت علمی
حجتالاسلاموالمسلمین خراسانی با اشاره به تحصیل علامه در علوم ریاضی در نجف و سادهزیستی ایشان گفت: «علامه در نجف حتی مدتی در یک خانه متروکه اقامت داشت، اما سختیها او را از مسیر علم بازنداشت.»
وی ادامه داد: آثار علمی علامه در سه شهر تبریز، نجف و قم تألیف شده است. آغاز نگارش تفسیر شریف المیزان نیز از فضای معنوی بینالحرمین کلید خورد. بازگشت موقت ایشان به تبریز به دلیل مشکلات اقتصادی موجب توقف کار علمی نشد؛ بلکه آن مقطع نیز به دورهای پربار در تألیفات و بهرهگیری از استادان تبدیل شد.
مهارتها و خدمات اجتماعی
سخنران با اشاره به توانمندی علامه در کشاورزی تخصصی، مدیریت قنات و طراحی نظام آبیاری گفت: «علامه در تبریز خانهای با سبک معماری نوین ساخت و خدمات اجتماعی ارزشمندی از جمله ایجاد صندوق قرضالحسنه و حل مشکلات مردم ارائه کرد.»
هجرت به قم و تأسیس جریان فلسفی معاصر
وی درباره هجرت علامه به قم افزود: سکونت ایشان در خانهای کوچک در محله «یخچال قاضی» نمونهای از زهد عملی ایشان است. علامه دو خلأ جدی علمی زمان خود در قم را حکمت و ادبیات تشخیص داد و با زمانشناسی وارد میدان شد.
در همین راستا، به درخواست آیتالله بروجردی مقالهای درباره عقل نگاشت که همزمان با اجلاس علمی استانبول در مبعث ارائه شد. بهدنبال این ضرورت، علامه جریان نیرومند فلسفه اسلامی را احیا کرد و کلاسهای عمومی، جلسات هفتگی و حلقات عرفانی تشکیل داد.
دو خدمت ماندگار در حوزه فلسفه
حجتالاسلاموالمسلمین خراسانی دو کار بزرگ ایشان در فلسفه را چنین برشمرد: ۱. تألیف آثار بنیادین بدایه و نهایه
۲. تربیت شاگردان برجسته مانند آیتالله جوادی آملی برای استمرار تدریس فلسفه
همچنین به نقش ارتباطی شهید مطهری میان علامه و اساتید فلسفه غرب در دانشگاه تهران اشاره کرد و گفت: «علامه ده سال از قم به تهران رفتوآمد داشت تا گفتوگوی علمی میان حوزه و دانشگاه شکل بگیرد.»
شاگردان برجسته
استاد از سه شخصیت علمی بزرگ بهعنوان شاگردان ممتاز علامه یاد کرد:
۱. شهید مرتضی مطهری
۲. آیتالله عبدالله جوادی آملی
۳. دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی (یا روحانی—طبق برداشت شما روحانی آمده بود)
تفسیر المیزان؛ ۲۰ مجلد در ۲۰ سال
وی درباره عظمت تفسیر المیزان گفت: «علامه با امکانات بسیار محدود این اثر ۲۰ جلدی را طی ۲۰ سال نگاشت؛ اثری که در بیستوسوم ماه رمضان به پایان رسید.»
خراسانی یادآور شد که روش این تفسیر تفسیر قرآن به قرآن است و روایات در آن نقش تأییدی دارند. سازمان علمی یونسکو نیز علامه را به عنوان چهره جهانی معرفی کرده است.
اخلاق و سلوک خانوادگی
در بخش دیگری از جلسه، ابعاد اخلاق خانوادگی علامه بیان شد. ویژگیهایی از جمله:
اختصاص دادن یک ساعت ویژه به خانواده
احترام عمیق به همسر
تواضع کمنظیر
دوری از جدل
مداومت بر زیارت عاشورا
دائمالوضو بودن
روزهداری مداوم
سخت نگرفتن بر فرزندان
مهارت در رشتههایی مانند ادبیات، شنا و اسبسواری
خدمات عمرانی و علمی
به گفته حجتالاسلاموالمسلمین خراسانی، طراحی بنای مدرسه حجتیه قم نیز از کارهای ماندگار علامه طباطبایی است.
در پایان، سخنران تأکید کرد: «توفیقهای علامه طباطبایی نتیجه توکل، توسل، تلاش، اخلاص و شناخت دقیق نیازهای زمان بود و امروز رسالت طلاب این است که این مسیر را با عزم علمی و معنوی ادامه دهند.»
